پس از حمله عراق به ایران و تصرف خرمشهر، خانواده‌ی علی از خرمشهر به تهران می‌روند. عبدالله (پدر علی) تصمیم می‌گیرد در تهران با بقیه پس‌اندازی که برایش مانده، مغازه‌ی لوازم یدکی باز کند. اما سرمایه او برای این کار کافی نیست، به ناچار از فردی به نام «وفا» پول نزول می کند.علی در جنگ شهید می‌شود و شهادت او ضربه‌ی سنگینی بر او می زند، علی هم پسر و هم شوهر جیران بوده است، شهادت او دل و دماغ کار را از عبدالله می‌گیرد و سرانجام توان بازپرداخت نزول و بدهی وفا را نداشته و ورشکست می‌شود.در این میان وفا برای گذشتن از پول خود، خواستگار جیران می‌شود. عبدالله هم نگهبان کارخانه‌ای شده که صاحبش فردی به نام «خسرو محمودی» است. عبدالله برای نجات از دست وفا، به محمودی پناه می‌برد. محمودی، پدر پیری دارد که نگهداری از او برایش مشکل است. سرانجام، محمودی از شرایط عبدالله سوءاستفاده کرده و جیران را به عنوان هسمر پدرش به خانه او می برد.سال‌ها می گذرد. حمید که از دوستان صمیمی علی در جبهه بوده، از اسارت آزاد می‌شود. او به علی قول داده که از خانواده اش مراقبت کند. حمید سراغ جیران را می گیرد؛ عبدالله سرش را پایین می‌اندازد و سکوت می کند. حمید پیگیر ماجرا می‌شود. آنها سرانجام داستان زندگی جیران را برای حمید تعریف می‌کنند و او می‌گوید حال که محمودیِ پدر فوت کرده، جیران چرا به خانه برنگشته؟ سرانجام درنهایت ناباوری می‌شنود که جیران هم‌اکنون شوهر دارد…

پرسه در خاک غریبه، حکایت چند رزمنده با روحیات و رفتارهای گوناگون است. دهقان این چند بسیجی را از بین خیل عظیم نیروهای اعزامی به عملیات برگزیده و شرایطشان را از ابتدای حرکت تا انتهای عملیات توصیف می‌کند.بهرام، ابراهیم، عبدالله، پسرک سبزه‌رو، ‌الله‌مراد و جمال شخصیت‌های اصلی داستان محسوب می‌شوند که نویسنده همه جا در کنارشان است و آنچه را تجربه می‌کنند، تعریف می‌کند. این شکل از روایت، هیچ تفاوتی با روایت در خاطره‌نویسی ندارد..سبک داستانی دهقان در این رمان که به گفته خود او نوشتنش دغدغه ۱۰ سال از عمر وی بوده است، به پختگی کامل رسیده است. به این معنی که او در این اثر جذابیت در روایت را در کنار چیره‌دستی مثال زدنی‌اش در خلق موقعیت‌های داستانی و نیز طنز بیانی منحصر به فردی که از دهقان همواره سراغ داریم را چنان در هم آمیخته که مخاطب او در هیچ بخش از خوانش این متن احساس نمی‌کند که یکی از این سه رویکرد بر دیگری توفق پیدا کرده باشد.از سوی دیگر این رمان را می‌توان سرآغازی برای خلق آثار داستانی جدی و هنرمندانه بر پایه حقایق موجود در دفاع مقدس به دور از هر نوع مقدس‌‌مابی ‌و تصویرسازی‌های گنگ و غیر شفاف دانست که چیزی جز ایجاد نوعی تقدس مجازی پیرامون این واقعه در درون خود ندارند.دهقان درباره هدفش از نگارش این اثر می‌گوید: «در این رمان سعی کردم واقعیت جنگ را نشان دهم. ‌‌خیلی‌ها جنگ را اغراق‌آمیز یا کاریکاتوری می‌بینند. واقعیت جنگ درست در میان آتش است. در اینجاست که آدم‌ها ماهیت درونی خود و جوهرشان را نشان می‌دهند. در این جنگ و آتش است که مادری پس از چند روز فرزندش را به زمین می‌گذارد و می‌بیند چند روز است این بچه مرده….»